Çanakkale Türküsü'nün ilk kaydı Kerkük'te ortaya çıktı. Çanakkale Deniz Zaferi ile özdeşleşen Muzaffer Sarısözen'in 1952'de Kastamonu'da derlediği Çanakkale Türküsü'nün, 1938'de Kerkük'te alınmış taş plak kaydı ortaya çıkarılarak, Türkiye'de repertuvara dahil edildi.
Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (YTB) tarafından başlatılan "Irak Türklerinin Son Yüzyılı" projesinin parçası olarak, Ömer Beyoğlu ve ekibi, Irak'ta 3 yıllık bir araştırma yürüttü. Bu çalışmalar sırasında, Kerkük'te 1938 yılında Ali Merdan Leylanlı tarafından kaydedilen bir taş plağın varlığı keşfedildi.
Bu eserin orada olmasının böyle bir anlamı var. Çanakkale'nin sebep olduğu endişe sadece Kastamonuluların ve Türk milletinin taşıdığı bir endişe değildi, aynı zamanda Kerküklülerin de taşıdığı bir endişeydi. Bu eserin Kerkük'te çıkmasının böyle bir anlamı var. Kerkük'ün kalbi Çanakkale'de atıyordu; bu sanat eseri bunun tescilidir.
"Irak Devlet Radyosu Arşivinde bulundu"
Ömer Beyoğlu ve ekibi, incelemeler sonucu türkünün 1938 yılında Kerkük'te Ali Merdan Leylanlı tarafından kayda alındığı, taş plağın da Irak Devlet Radyosu arşivinde olduğu bilgisine ulaşıldı.
Böylece, türkünün 1952'de Kastamonu'da değil, 1938'de Kerkük'te kayda alındığı belirlendi. Türkü, Ömer Beyoğlu tarafından derlenerek, repertuvara kaydedildi.
Türkünün ilk taş plak kaydının yanı sıra, 1961'de Kerkük'te İzzettin Nimet ve 1970'de Erbil'de Hacı Taha Benna tarafından kayda alınan Çanakkale Türküleri de proje kapsamında hazırlanan "Irak Türk Müziği" albümüne eklendi.
"Vatan savunması için cephelerde yüzlerce Kerküklü şehit düştü"
Çanakkale Savaşı Türk tarihine damga vurmuş bir savaştır. Bu savaş tarihe adını altın harflerle yazdırmıştır. Osmanlı Devleti döneminde, Kerkük sancağından vatan savunması için cephelere koşan ve bu cephelerde şehit düşen yüzlerce Kerküklü şehit var. Vatanı için 4 Ekim 1853-30 Mart 1856 Kırım Savaşı, 1877–1878 Osmanlı–Rus savaşı, Balkan Savaşları, Birinci Dünya Savaşı, 1918 yılında Bakü Muharebesi ve 1922 İstiklal Savaşı sonuna kadar geçen süre içerisinde meydana gelen savaşlarda yüzlerce Kerküklü vatan evladı şehit düşmüştür.
Kerküklü şehitlerin listesi, genel olarak Osmanlı savaş zayiat kayıtları esas alınarak hazırlan ve MSB Arşiv Müdürlüğü tarafından 1998 yılında yayınlan "Şehitlerimiz" adlı beş ciltlik eserde bulunuyor. Görüldüğü gibi yüzlerce Irak Türkü vatan savunması için Kafkas, Çanakkale, Irak, Filistin ve diğer cephelerde şehit düşmüşlerdi.
"Irak Türklerinin Son Yüzyılı"
"Irak Türklerinin Son Yüzyılı" kitabı, uzun ve meşakkatli bir çalışma sürecinin neticesinde, Irak Türklerinin kim olduklarını hatırlatmak ve yüzyıllık hikâyelerini kendi tanıklığıyla sunmak üzere hazırlandı. Eser ayrıca 76 katılımcı ile birlikte Irak Türklerine yönelik yapılmış kapsamlı çalışma olmasının yanında yeni bir yaklaşım, yeni tanımlar getirerek alternatif bir Irak tarihi okuması da sunuyor.
Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (YTB), sayın ömer Beyoğlu ve ekibine, Irak Türkleri adına özverili çalışmaları ve emeklerinden dolayı kendilerine teşekkür ederiz.
Irak Türkmen Gazeteciler Cemiyeti Dış İlişkiler Sorumlusu Dr. Kürşat Çavuşoğlu