TBMM'de "Türk Devletleri Parlamenter Asamblesi (TÜRKPA) Üyesi Ülkeler Arasında Savunma ve Güvenlik Mimarisi" başlığıyla düzenlenen TÜRKPA Milli Savunma Komisyonu Başkanları 1'inci Toplantısı düzenlendi.
TBMM'de "Türk Devletleri Parlamenter Asamblesi (TÜRKPA) Üyesi Ülkeler Arasında Savunma ve Güvenlik Mimarisi" başlığıyla düzenlenen TÜRKPA Milli Savunma Komisyonu Başkanları 1'inci Toplantısı düzenlendi.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, burada yaptığı konuşmada, Türk dünyasının milli güvenlik mimarisi oluşturması için parlamenterler düzeyinde bir araya gelinmesi ve bir zeminin oluşturulmasının önemli bir konu olduğunu söyledi. Fidan, Türk dünyasının her alanda olduğu gibi savunma ve güvenlik alanlarında da daha fazla işbirliği ve bütünleşme içinde olmasının zaruri olduğunu aktardı.
Batı dünyasının parlamenter diplomasiyi baskı oluşturmada, pozisyon ilerletmede çok yoğun bir şekilde kullandığını anlatan Fidan, Türk dünyasının da son yıllarda TÜRKPA altında çeşitli konularda hem birbirleriyle paylaşım yaparak hem de zemin kazanarak ilerlemesinin stratejik önem taşıdığını vurguladı. Fidan, milli savunma alanının ekosistem oluşturulması gereken bir alan olduğunu söyledi.
Bakan Fidan, TÜRKPA 13. Genel Kurulu’nun 5-6 Haziran’da Bakü’de gerçekleştirileceğini belirterek, dünyanın artan çatışmalar ve istikrarsızlıklarla karşı karşıya kaldığı ve küresel rekabetin hızlandığı dönemde TÜRKPA, Milli Savunma Komisyonu Başkanlarının bugün bir araya gelmesinin ayrı bir anlama sahip olduğunu kaydetti.
Türkiye Yüzyılı vizyonu vurgusu
Fidan, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Türkiye Yüzyılı vizyonu çerçevesinde yürütülen dış politikasının, Türkiye’nin ötesinde, Türk dünyasında da barış, refah ve güvenliğe katkı sunarak Türk devrine kendilerini taşıdığını söyledi.
1990’lı yılların başında bağımsızlığını kazanan genç cumhuriyetlerin, Türk dünyasının köklü devlet ve teşkilatlanma geleneği sayesinde hızla devletleşme yoluna girdiğini ve her alanda kapasitelerini güçlendirdiğini belirten Fidan, Türkiye’nin Türk Cumhuriyetlerine her zaman büyük destek verdiğini kaydetti. Bakan Fidan, şöyle devam etti:
“Türk devletleri arasındaki ilişkiler ve örgütleşme süreci, ulus devletleri arasındaki ilişkilerin ötesinde olmalı ve tarihin bizlere sunduğu fırsatlardan istifadeyle ilerletilmelidir. Asya'nın yükselişinin sürdüğü ve Türk coğrafyasının öneminin her geçen gün daha da arttığı bir dönemdeyiz. Bunun bir sonucu olarak bölge dışı aktörlerin coğrafyamıza ilgisinin de giderek arttığını gözlemliyoruz. Avrasya'nın kalbinde yer alan coğrafyamızın küresel güç rekabetine sahne olmasının önüne geçmenin tek yolu var: O da saflarımızı sıklaştırmak. Bölgesel sahiplenme amacıyla küresel rekabetin yıkıcı biçimde bölgemize yansıtılmasına izin vermemeyi amaçlıyoruz.”
Bakan Fidan, yüz binlerce insanın öldüğü bu trajik tablonun önemli dersler ve ikazlar sunduğunu dile getirerek, TÜRKPA Milli Savunma Komisyonu Başkanları 1'inci Toplantısı'nda bir araya gelinmesinin önemini vurguladı. Milli güvenlikle ilgili tehditlerin her zaman baş gösterebileceğine işaret eden Fidan, bunun için hazırlıklı olunması gerektiğini ifade etti.
Türk devletleriyle işbirliği vurgusu
Türk Devletleri Teşkilatının (TDT) bölgede istikrar ve büyüme konusunda üstlenebileceği role dikkati çeken Fidan, ulaştırma ile altyapı projelerine ve çeşitli alanlardaki yatırımlara önemli mali destek kaynağı sağlayacak olan Türk Yatırım Fonu'nun kurulmasını "bütünleşmenin ekonomik boyutunda atılmış çok önemli bir adım" olarak nitelendirdi.
Fidan, "Bağlantısallığın önemli bir boyutunu oluşturan ulaştırma ağlarını geliştirme hedefimiz doğrultusunda, ulaşım ve ticarette işbirliğimizi güçlendirerek 170 milyonu aşkın bir nüfusu bünyesinde barındıran birliğimizin lojistik boyutunu da inşa etmeyi arzuluyoruz." değerlendirmesini yaptı. Bakan Fidan, Hazar Geçişli Orta Koridor'un hayata geçirilmesinin yalnızca tedarik zincirinin güvenliğine değil, aynı zamanda Avrupa'dan Çin'e kadar geniş bir alanda refah ve istikrarın sağlamlaştırılmasına katkı sağlayacağını vurguladı.
Türk Devletleri Teşkilatının bütünleşmesi
Bakan Fidan, TDT'nin her alanda kurumsallaşan ve sağlam temellere dayanan bir teşkilat haline geldiği değerlendirmesinde bulunarak, "Yol haritamızı teşkil eden 2040 Türk Dünyası Vizyon Belgesi'nin de ortaya koyduğu üzere her alanda ortak hedefleri ve vizyonu olan bir teşkilatın mensuplarıyız." dedi.
TDT'nin ekonomi, enerji, savunma, turizm, kültür ve eğitim gibi pek çok alanda projeler yürüttüğünü anlatan Fidan, Türk Yatırım Fonu, Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY), Türk Kültürü ve Mirası Vakfı, Uluslararası Türk Akademisi, TÜRKPA, Türk Konseyi Ortak Ticaret ve Sanayi Odası gibi kurumlarla bütünleşme alanında önemli adımlar attıklarını ifade etti.
Fidan, TDT'nin daha güçlü kurumsallaşması ve bölgesinin öncü kuruluşlarından biri olması yönünde çabaları kararlılıkla sürdürdüklerine işaret ederek, "Teşkilatın Sekreteryasını güçlendirmek ve daimi temsilciler atamak suretiyle yürütülen projelerin verimliliğini ve hızını artırmayı; ayrıca ortak savunma sistemi oluşturmayı ve ortak kabiliyet geliştirmeyi, atılması gereken başlıca adımlar arasında görmekteyiz." dedi.
TDT'nin uluslararası görünürlüğünün arttığını vurgulayan Fidan, farklı ülkeler ve uluslararası kuruluşların TDT ile kurumsal işbirliği arayışlarının arttığını aktardı.
Komisyon Başkanı Hulusi Akar'ın sözleri
TBMM Milli Savunma Komisyonu Başkanı Hulusi Akar, "Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı Minsk Grubu, Rusya, Amerika, Fransa 33 yıl parmaklarını oynatmadan durdular şimdi iş çözüme döndükten sonra, çözüme bir adım kaldıktan sonra ortalığı karıştırıyorlar. İnşallah onlara izin vermeyeceğiz. Fırsat bulamayacaklar." dedi.
Akar, Türk Devletleri Parlamenter Asamblesi (TÜRKPA), Milli Savunma Komisyonu Başkanları 1. Toplantısı'nda yaptığı konuşmada, dost ve kardeş ülkeler Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan ve KKTC Cumhuriyet Meclisi temsilcileriyle bir arada olmaktan memnuniyet duyduğunu söyledi.
TÜRKPA'nın dost ve kardeş ülkeler arasındaki diyaloğu ve parlamentolar arasındaki işbirliğini geliştirmek amacıyla kurulduğuna işaret eden Akar, "Parlamentolar arası diplomaside biraz yavaş gidiyoruz. Bunu artırmamız lazım. Parlamentolar arası diplomasi ile Dışişleri Bakanımızın, Dışişleri Bakanlığımızın yapacağı çalışmalara bizim de katkı sağlamamız önem arz etmekte." diye konuştu.
Parlamenterler arasında işbirliğini artırmak için ihtisas komisyonlarının işbirliğine önem verdiklerini vurgulayan Akar, bu bağlamda TÜRKPA üyesi ülkeleri parlamentolarının savunma komisyonları arasındaki işbirliğinin geliştirilmesinin öncelikleri olduğunu kaydetti.
Savunma ve güvenlik konularının stratejik işbirliği için önemli ve öncelikli olduğunun altını çizen Akar, bu bilinçle hareket etmeye gayret göstereceklerini söyledi.
"Hazırlıklı olmalıyız"
Türk devletlerinin, dünyanın odak noktası haline gelen bir coğrafyada ve merkezi bir pozisyonda olduğunu ifade eden Akar, coğrafyanın hem küresel ticaret merkezlerine hem de dünyayı sarsan çatışma bölgelerine komşu durumda olduğunu anımsattı.
Dünya çapında güvenlik ve risk algısının değiştiğini, yeni çatışmalar, yeni tehditlerin öne çıktığını belirten Akar, "Yapay zeka ile siber güvenlik, hibrit savaşlar ve asimetrik tehditler içinde bulunduğumuz yüzyılın yükselen kavramlarıdır. Küresel iklim değişikliğine bağlı olarak yakın gelecekte öne çıkması beklenen su ve gıda krizleri de gerek komşu devletleri gerekse göç dalgaları oluşturarak farklı bölgeleri etkileyecektir. Radikal akımlar ve terör de küresel ölçekte gündemdeki yerini korumaktadır." diye konuştu.
Akar, ulusal mevzuatları uyumlu hale getirmek, terminolojileri benzeştirmek ve parlamenter diplomasi kanallarını açık tutmak amacıyla daha yoğun çalışılması gerektiğini kaydetti.
Yalnızca silahlı çatışmaların değil ağır ekonomik krizlerin, kitlesel göç dalgaları ve büyük doğal afetler gibi farklı risk ve tehditlerin de milli güvenliğe etkilerinin önem arz ettiğini belirten Akar, "Bu bakımdan gelecekte daha büyük krizlerin karşımıza çıkabileceği öngörüsü ile hareket etmeli ve hazırlıklı olmalıyız." ifadesini kullandı.
"Sorumluluk almaya mecburuz"
Türk dünyasının, kendi göbeğini kendisi kesmek zorunda olduğunu dile getiren Akar, Karabağ meselesinin sadece Azerbaycan'ın ve Türkiye'nin meselesi olmadığını vurguladı. Akar, "Karabağ bir sembol. Bu bir uyanış, Türk'ün kendine gelmesidir." dedi.
Güney Kafkasya'da kalıcı barış ve istikrarın tesisinin, sadece bölge ülkeleri için değil, bölgesel ulaşım hatlarının açılacak olması nedeniyle, küresel güvenlik ve bağlantısallık açısından da önemli olduğunu belirten Akar, Azerbaycan ile Ermenistan arasında barış anlaşmasının imzalanmasının, çözümün önündeki en büyük engeli ortadan kaldıracağını söyledi.
Bazı Batılı ülkelerin sergilediği, Azerbaycan'ın endişelerini göz ardı eden dengesiz tutumdan rahatsızlık duyduklarının altını çizen Akar, bölgede atılacak hiçbir adımın Azerbaycan'ı dışlamaması veya geride bırakmaması gerektiğini belirtti. Akar, "Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı Minsk Grubu, Rusya, Amerika, Fransa 33 yıl parmaklarını oynatmadan durdular şimdi iş çözüme döndükten sonra, çözüme bir adım kaldıktan sonra ortalığı karıştırıyorlar. İnşallah onlara izin vermeyeceğiz. Fırsat bulamayacaklar." dedi.
"Kıbrıs bizim milli meselemizdir" diyen Akar, Türk dünyasının ayrılmaz bir parçası olan Kıbrıs Türklerinin maruz kaldıkları insanlık dışı ve haksız izolasyonun hafifletilebilmesi amacıyla, spor, kültür, eğitim, turizm gibi alanlarda ilişkilerin geliştirilmesini temenni ettiklerini söyledi.
Akar, KKTC Parlamentosu ile dostluk grupları kurulması gerektiğini dile getirerek, "Kıbrıs Türkleriyle doğrudan ticaret ve uçuşların başlatılması, Kıbrıs Türk liderliğiyle doğrudan temasların gerçekleştirilmesi hususunda da sizlerin desteğini bekliyoruz." ifadelerini kullandı.
www.ucuncusayfahaber.com.tr
