Ankara Tüm Emlakçılar Meslek Odası (ATEM) Başkanı Hakan Akçam, Türkiye’de konut ve kira fiyatlarının geldiği noktayı “toplumsal dengeleri zorlayan bir sorun” olarak tanımlayarak, konuta erişimi kolaylaştıracak kapsamlı ve kamusal bir model önerisinde bulundu. Akçam’a göre, fiyatların bu denli yükselmesinin başlıca nedenleri arasında hem kontrolsüz arsa maliyetleri hem de yatırım amaçlı alınan ikinci konutlar bulunuyor.

“KİRA FİYATLARI DAR GELİRLİYİ KENT DIŞINA İTİYOR"

Son yıllarda özellikle büyükşehirlerde konut ve kira fiyatları hızla artarken, dar ve orta gelirli vatandaşlar şehrin merkezinden uzaklaşmak zorunda kalıyor diyen Akçam, “Bugün Ankara, İstanbul, İzmir gibi şehirlerde ortalama kiralar asgari ücretin neredeyse yarısına denk geliyor. Bu da barınma sorununu daha görünür ve acil hâle getiriyor” diyerek mevcut tabloya dikkat çekti.

“ARSA MALİYETİ İNMEDEN KONUT UCUZLAMAZ"

Akçam, özellikle İstanbul gibi büyük şehirlerde arsanın toplam proje maliyeti içindeki payının yüzde 50’yi bulduğunu belirterek, bu oranın gelişmiş ülkelerde yüzde 20’yi bile geçmediğini söyledi. Akçam, “Bu yüksek arsa maliyeti hem konut fiyatlarını uçuruyor hem de yeni konut üretimini durma noktasına getiriyor. Kamu, özellikle konut ihtiyacının yoğun olduğu bölgelerde planlı arsa üretimine geçmeli ve bu arsaları uygun vadelerle özel sektörle paylaşmalı” ifadelerini kullandı.

“ARSA STOKÇULUĞU DA KONTROL ALTINA ALINMALI"

Kamunun vereceği arsalar için özel şartlar belirlenmesini öneren Akçam, “Proje başlama süresi gibi kriterler getirilerek arsa stokçuluğunun önüne geçilebilir. İhale süreci ise yalnızca yeterlilik kriterlerine sahip müteahhitlerle yürütülmeli ki kalite ve hız kaybı yaşanmasın” dedi.

“İKİNCİ KONUT SAHİPLERİ VERGİYLE DENETLENMELİ"

Akçam’ın en çarpıcı önerisi yatırımcıya yönelik vergi düzenlemeleri oldu. Konut artık sadece barınma değil; yatırım aracı olarak görülüyor diyen Akçam, “Bu nedenle ikinci hatta üçüncü konutunu alanlara yüksek vergi uygulanmalı. Vergi baskısı, bu kesimin konut alma motivasyonunu düşürür ve piyasadaki yapay talep ortadan kalkar. Konut sahibi olamayan milyonlarca vatandaş için adil bir sistem kurulmalı” önerisinde bulundu.

FİYATLARI DÜŞÜRMEK İÇİN 3 TEMEL FORMÜL

3 Temel formül sıralayan Akçam şunları söyledi:

“1. Kamu eliyle planlı arsa üretimi ve özel sektöre maksimum yüzde 20 maliyetle tahsisi 

2. Arsa stokçuluğunun önüne geçilmesi ve projelerin en fazla 3 yıl içinde başlaması 

3. İkinci konut sahiplerine yüksek vergi ile yapay talebin dengelenmesi”

“YATIRIMI DEĞİL, YAŞAMI ÖNCELEYEN KONUT POLİTİKASI GEREK"

Son olarak Akçam, “Ev sahibi olmak bir lüks değil, temel ihtiyaçtır. Bugün bu ihtiyacı yatırımcılara kaptırmış durumdayız. Artık konut sahibi devlet, kiracı vatandaş anlayışını benimsemeliyiz” sözleriyle çağrısını yineledi.