ANADOLU SELÇUKLU DEVLETİNE BAŞKENTLİK YAPMIŞ KONYA’DA…
ÜÇ AYLAR’IN BAŞLAMASIYLA KENTE ÖZGÜ OLAN “ŞİVLİLİK” GELENEĞİ “ASIRLARDIR” SÜRDÜLÜYOR…
ŞİVLİLİK... Konya kent merkezine
ait bir gelenek. Üç ayların başlangıcı olan Recep Ayının ilk perşembe günü Konya’da “şivlilik” denilen âdetle kutlanır.
Regaip Kandili günü sabahı erken saatlerinden mahalledeki 5-12 yaş arasındaki kız ve erkek çocukları sokak başlarında toplanarak ilk kapıdan başlamak üzere kapıları birer birer çalarak açılmasını beklerler. Erkeksen açma(!)
Zil çaldıktan birkaç saniye geç açılsın anında kapı gümbür gümbür vurulur.
Bazen bu güzel gümbürtüyü(!) duymak için kapıyı geç açtırınca yumurcakların fırçasını yeriz.(!) Hemen arkasından şu meşhur maniyi söylerler;
"Şivli şivli şişirmiş,
Erken kalkan pişirmiş,
İki çörek bir börek,
Bize şivlilik gerekkk.
ŞİVLİLİKKKK
Mani bitince çocukları sevindirmek için çikolata, gofret, şeker gibi artık herkesin bütçesine göre, gönlüne göre ne uygunsa çocukların poşetinin içine konulur. Eskiden çocuklar poşeti boyunlarına asarlardı.
O kapıdan kısmetlerini aldılar mı diğer kapıya topluca koşmaya başlarlar, öğleye kadar bütün mahalle dolaşılmış olur.
O gün Konya’nın tüm sokakları şivlilik toplayan çocukların olur.
Aynı zamanda Konyalı olan Ankara Dil-Tarih’deki değerli hocam Prof.Dr Faruk Sümer, mezuniyet tezime "Konya Türkmenleri"ni de ilave ettirince Konya'ya gelip, bu olayı ilk defa 1979'da Turizm derneği başkanı Mevlana törenlerini ilk hazırlayan Konya senatörü rahmetli Fevzi Halıcı Beyden dinleyip; teype almıştım.. Hocam çok memnun kalmıştı. Rabbim mekanını cennet eylesin.
Anadolu Selçuklu Devletine başkentlik yapan Konya’da Üç Aylar’ın başlamasıyla kente özgü olan şivlilik geleneği “asırlardır” sürdürülüyor.
ŞİVLİLİK...Konya’da, çağımızı saran modernleşmeye ve küreselleşmeye karşı ayakta kalarak varlığını sürdüren en güzel geleneklerinden biridir.
Gelir seviyesi ne olursa olsun, toplumun her kesiminden insanın bu geleneği sürdürme çabası da Konya adına mutluluk vericidir.
Fotoğraflarda görüldüğü gibi yavrular ŞİVLİLİĞE gelecek diye öte beri hazırlanır. Değişen zaman, âdetleri unutturmak için çabalasada, Konya’da Üç Aylar her yıl hala bu güzel âdetlerle başlar…
Çocuklar mutlu, evler şenlikli…
Doğan Yatağanlı’nın taş furun ekmeğini almak için gittiğim RIZIK Market sahibi;
“25 yıldır esnafım…50 yaşındayım… Şivlilik sadece Konya’ya has bir gelenektir…Üç Ayların başlangıcı olan
bir günde çocuklarımızı sevindirmek, onları mutlu etmek çok güzel. Onların mutluluğu bizlere de yansıyor…Bizde çocukluğumuzda topladık, kapı kapı dolaştık…İnşallah bu gelenek devam eder.”
Üç aylar hepimize hoş geldi, safa geldi. Yine Sevgili Peygamberimizin duası var dillerde:
“Allahım bize Recep ve Şaban’ı bereketli kıl ve bizi Ramazan’a ulaştır.”
Regaib kandilinizi tebrik ediyor,
Üç Aylar’ın başlangıcı olan bu kutsal günlerin, Türk-İslam Aleminin birlik ve beraberliğine, barış ve huzuruna vesile olmasını Yüce Allah`tan niyaz ediyorum.
Üç Ayların başlangıcında…Evinize BUĞDAY/BUDEYY(bereket/huzur) yağsın İnşallah.
Meram Bağları’ndan;
SEVGİLER
2 Ocak 2025
Taş Medreseli
Tarih Öğretmeni
Ali KUZENCİK
