"Tasarruf" ve "israf"; "sarf" köküne dayanan kavramlardır. Birbirinin zıddıdırlar; ancak israfı "israf etmeme" şeklinde kullandığımızda tasarrufa denk geldiğini düşünürüz; ama öyle değil...
"Tasarruf" kavramını, algılarımızda daha ziyade "artırma, biriktirme" karşılığında kullanırız. Burada harcama süreçlerinden vazgeçme ya da bir süreliğine o süreci dondurma anlamına ulaşabiliriz.
İsraf etmemek ise gereken ihtiyaçlardan vazgeçmeden sarf ve harcamaları har vurup harman savurmama, larj bir harcama karakterinden uzak durma, doğru bir tabirle rayiç sınırlar içinde davranma alışkanlığı edinip, uygulamaktır. Doğru olanı, verimli olanı (prodüktif olanı) budur.
Mesela; bir iş yerinde 7 kişiyle sağlanacak bir üretim sürecini 10 kişiyle sağlamaya kalkarsanız orada savurganlık, vurdumduymazlık ve israf, iş veriminde düşüş ve zarar vardır. Aynı işi 5 kişiyle yapmaya kalkarsanız ise ilk bakışta karlılık ve de tasarruf var gibi görünse de aslında zulüm, motivasyon kaybı ve verimsizlik doğmuştur orada. Tasarruf yapacağız derken üretimde örtülü bir israf oluşmuştur. Doğru olanı orada 7 kişiyle süreci idame ettirmek, alın terinin karşılığını da fazla veya eksik değil, bihakkın tahakkuk ettirmek gerekliliğidir.
Son açıklanan tasarruf kararları beklenen miktarlara ulaşamayacak olsa da biriktirme karakterlidir ama yaygınlığı da israf etmeme òzelliği de yoktur. Bazı kesim ve alanların vareste tutulduğu, şatafat süreçlerinden vazgeçilmesini amir olmayan, "dostlar alışverişte görsün" edası taşıyan kararlardır söz konusu olanlar. Daha ziyade dar gelirlinin yoksun kalacağı, mal ve hizmet erişimini yok ederek, kısmi bir biriktirme-artırma sonucundan başka bir işe yaramayacak; iş verimini ise iyiden iyiye düşürecek bir adım atılmıştır işin özünde...
21.05.2024
Halil Kaya
