Mahalle arasında, kahve köşelerinde, iş yerinde, okulda… Nerede olursak olalım, kulağımıza mutlaka çalınır o kibir kokan cümle: “Sen kimsin ki?”
Sözün kendisi kısa ama taşıdığı yük ağırdır. Çünkü söyleyen, kendini yücelttiğini sanırken aslında insanlığı yerin dibine gömer.
“Sen kimsin ki?” demek; karşıdakini yok saymanın, hak görmeyişin, gölgesinden korkanın lafıdır. Bu sözü söyleyen çoğu insan, gücünü sandığı bir mevki, bir cüzdan kalınlığı ya da geçici iltifatların şişirdiği egodan alır. Oysa insanlığın ölçüsü ne makamdadır ne paranın sesinde… İnsanlık, bir gönle dokunup dokunmadığında belli olur.
Ne çok gördük değil mi?
Elinde makam varken etrafında bir sürü insan dolaşanların, sandalye bir çekildiğinde yapayalnız kalışını…
Cebinde para varken övgü yağmuruna tutulanların, kesesi boşalınca, kapılar yüzüne kapandığını…
Ve yine ne çok gördük; kimsenin tanımadığı, sessiz sedasız yaşayan insanların, tek bir iyiliğiyle bir ömür hatırlandığını.
Aslında “Sen kimsin ki?” cümlesi, karşıdakini küçültmez. Tam tersine, onu söyleyenin iç dünyasını ele verir:
Kendi değerini başkasını küçülterek büyütmeye çalışan zavallılığı…
Gerçek büyüklük, insanları ötekileştirmeden sevebilmektir.
Makamın varsa adaletle, paran varsa paylaşarak, ilmin varsa öğretip besleyerek büyürsün. Üstelik hayatın kendisi de bize her gün sessizce fısıldar:
“Herkes geçici, herkes fanidir, herkes insan.”
O halde soruyu tersinden soralım:
Birine “Sen kimsin ki?” demeden önce, biz kimiz?
Başkasının emeğini küçümseyip kendi emeğimizi parlatmaya ne hakkımız var?
Gururun gölgesinde büyüyen kibirden, insanlık adına ne umabiliriz?
Belki de en doğrusu; kimsenin kimseye tepeden bakmadığı bir dünyaya niyet etmek…
Herkesi olduğu gibi kabul eden bir kalbe sahip olmak…
Ve en mühimi; insanın değerini, insanca yaşama çabasında aramak.
Şunu unutmayalım:
İnsan, kim olduğunu başkalarını küçümseyince değil, yüreğini büyütmeyi başarınca gösterir.
Şakir DENİZ